Türkçe Hip-hop ve Bağlamsızlık

Son güncelleme:

Hip-hop, Türkçe müzik içerisinde yıllar boyunca giderek popülerleşmiş ve son birkaç yıldır Türkiyeli gençler arasında en çok dinlenen müzik türlerinden biri haline gelmiştir. Bu müzik türü 1970’lerde Amerika’daki Afro-Amerikan kültürüyle Karayipli ve Latin göçmenlerin kültürlerinin harmanlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkışından itibaren hip-hopun ana temalarından biri ABD’deki sistematik ırkçılık ve azınlıkların yaşadığı sıkıntılar olmuştur. Bu denli belli bir kültürden doğmuş olan bir müzik türünün farklı toplumlarda ve özellikle Türkiye gibi sistematik sorunların bulunduğu, ancak birebir aynı biçimde olmadığı ülkelerde hayata geçirilmesi önemli boyutlarda anlam kaybına ve bağlam kopukluğuna yol açabiliyor.

N-word, Amerikan tarihindeki kölelik dönemiyle bağlantısı ve ırkçı bir söylem olarak kullanımı nedeniyle Afro kökenleri olmayan insanlar tarafından kullanılması uygun görülmeyen bir kelimedir. Uzun bir dönem boyunca neredeyse sadece Afro-Amerikan insanlar tarafından üretilmiş olan, sonrasında popülerleşmesiyle yaygınlaşan hip-hop müzikte bu ifade sıkça kullanılıyor. Afro kökenleri olmayan bir hip-hop sanatçısı veya hayranı bu kelimeyi kullandığı zaman ise yoğun bir eleştiriyle karşılaşıyor. 

Türkçe hip-hop içerisinde ise No.1 ve Ben Fero gibi sanatçılar tarafından bu ifade rahatça kullanılıyor. Ancak bu sanatçıların kelimeyi kullanımı, herhangi bir Amerikalı beyaz rapçinin kullanımından farklı bir değer taşıyor. ABD’de n-word kullanan beyaz bir sanatçı ne boyutta olursa olsun belli bir bilinçle bunu yapıyor. Bu bilinç kendince bir başkaldırı veya hip-hop kültürü içerisinde kendine bir yer edinmeye çalışmak olabilir. Hip-hop kültürü Afro-Amerikan kültüründen ortaya çıkmış olduğundan beyaz hip-hop sanatçıları bazen müziklerini icra ederken dahil olmadıkları bir kültürü taklit etmeye başlarlar. Türkçe hip-hop kültürü de aynı imitasyona dayalı kuruldu. Bir sürü şarkıda Türkiye bağlamında herhangi bir anlama sahip olmayan ifadeler ve ögeler, sadece etkilendikleri hip-hop kültüründe bulunduğu için kullanıldı. Türkiye’de büyük bir ırkçılık problemi bulunsa bile güncel olarak bu coğrafyada ırkçılığa belirgin bir biçimde maruz kalan azınlıklar arasında siyahi insanlar ön planda değil. Dolayısı ile Amerika ve çeşitli ana dili İngilizce olan ülkelerdeki n-word tartışması ve duyarlılığı Türkiye’de aynı boyutta bulunmuyor. N-word‘ün hip-hop içerisinde ve Afro-Amerikan kültürü içerisindeki kullanımı tarihi sebeplere dayanırken Türkiye’deki kullanımı kelimeyi tamamen anlamından soyutluyor. 

Azınlıkların kendini ifade etme aracı olan bir müzik türünü kendi kültürümüze adapte ederken o kültürde derin bir geçmişi ve anlamı olan bir ögeyi duyarsız bir şekilde taklit etmek bilinçli bir ofansif olma isteğindense, kanımca bir özgünlük eksikliğine işaret eder. Politik olan, bir azınlığa ait olan ve sıkça sosyal sorunları seslendirmek için kullanılan bu türün özellikle son yıllarda Türkiye’de şekillenişi çoğunlukla taklite dayalıdır. Bu belli bir farkındalık yaratmak, Türk kültürü ve sorunlarıyla harmanlamak niyetiyle ortaya konulmuş eserler bulunmamaktadır demek değil. Ancak, bu eserler hiçbir boyutta çoğunluğu oluşturmuyor.  

Amerikalı bir beyaz hip-hop sanatçısının kelimeyi kullanımı, kendisini o kültür içerisinde hayal etmek istemesine ve neredeyse zorla kendini kültüre sokmaya çalışmasına dayanır; Afro-Amerikan kültürünün bir kısmına el koymaya çalışarak özendiği kültüre bir saygısızlık içerir. Türkçe hip-hop söz konusu olduğunda, dilimizde bir anlamı olmayan ve tarihimizde aynı yerde olmayan yabancı bir kelimeyi dahil etmeye çalışmak sadece hip-hop kültürünün estetik ve yüzeysel özelliklerinin alınıp arkasındaki bağlamın göz ardı edildiğinin bir göstergesidir.