Birkaç haftadır unutamadığım bir konuşma var. İTÜ yemekhanesi sırasında denk geldiğim bir arkadaşımın “Radyoda mıydın sen? Radyo dinleyen mi kaldı ki bu çağda?” gibi artık fazlaca sıkıldığım bir argümanı sürmesi üzerine yanımdaki diğer arkadaşım “GTA’da da mı radyo dinlemedin hiç kardeşim? Radyo baya keyifli bir şey.” gibi hiç beklemediğim bir tepki vermişti.
GTA radyolarını sıkça andığım olmuştu ama hiç bu yaklaşıma bir karşılık olarak sunulabileceğini düşünmezdim. Evet gerçekten de araba yolculuklarında annemizin babamızın yönettiği radyodan sonra, içindeki kanalları kurcalayıp tarzlarına aşina oldukça parçalara eşlik edip favori programcılarımıza bile karar verdiğimiz ilk radyo GTA radyolarıydı belki de. Oyunların müzik zevkini geliştirici ve yönlendirici yanı da bambaşka bir tartışma zaten.
Radyoyla ilişkili olması beklenmeyecek biz gibi nesillerin, oyunların kurgusal radyolarına kafamızı açtığı için borcumuz olduğu da söylenebilir. Burada kurgusal radyo kavramını seçmem de incelemek istediğim bir başka başlıktan kaynaklanıyor; albümlerde kurgusal radyolar. Bu da yazının ikinci kısmının konusu olacak. Bu yazıda, bilgisayar oyunlarında radyo kullanımı anlamında yazının çıkış noktası olan ve yetkin bir şekilde konuşabileceğim tek örnek olan GTA radyoları ile başlayarak çeşitli kurgusal radyo örneklerini anacağız.
TETT (Tavsiye Edilen Tüketim Teklifi): Kurgusal radyolarla ilgili bir yazı okurken arkada ne iyi gider dersiniz? Evet, radyo dinlemek.
Bilgisayar Oyunlarında Kurgusal Radyolar
Açık dünya bir oyun yapıp arabaya bindiğinde başarılı seçkilerden oluşan ve absürt sunucuların sunduğu radyo istasyonları koymamak bir suç olmalı zaten. Bir oyunda rock radyosu açıp da suratımıza hala daha KISS, Bon Jovi falan fırlatılmasını hak ettiğimizi sanmıyorum- lafım sadece kurgusal radyolara değil tabii ki. Reklamlarına kadar dinlemek isteyeceğimiz radyolar mümkün.
Mekan ve radyo kurgusal olsa da bir radyo istasyonunun frekansı kadar tarzının da az biraz bölgeye özgü olması gerektiğini önce bir not düşelim. Ki GTA oyunlarında kurgusal olduğu iddia edilen ancak gerçek mekanlara işaret eden bölgeler, (San Andreas= San Francisco gibi) haliyle temsil edilmeli. Bir de temsil edilmesi gereken dönemler meselesi var. Bu dönemler 2000’lerde çıkan GTA Vice City’de 80’ler, GTA San Andreas’ta ise 90’larken 2013’te çıkan GTA V, 2013’ü temsil etmek üzere tasarlanmıştır. GTA V dışındaki GTA oyunlarının radyolarında temsil edecekleri dönem üzerine zaman payı bırakılmasıyla dönemden akıllarda kalıcı şarkıların doğal bir şekilde elenmesiyle başarılı seçkiler oluşturulabilmiş. Ancak GTA V radyolarının diğer oyunların aksine çıktığı yılı temsil etme çabası, bakınız ki şu işe, çıktığı yılı temsil edememesine yol açmıştır.
Bu oyunlardan öne çıktığını düşündüğüm radyo istasyonları; GTA Vice City için Flash FM ve Fever 105 ve Wave 103, biricik GTA San Andreas için Radio X, Radio Los Santos ve K-DST, GTA IV için Liberty Rock, Vladivostok FM GTA V için ise West Coast Classics, Vinewood Boulevard ve Soulwax FM. Ancak tabii ki favori GTA oyunumun favori radyo istasyonunun favori sunucusu Sage’i bu noktada durup ayrıca anmak istiyorum. GTA San Andreas’ın Alice in Chains’ten The Stone Roses’a şekillenen radyo kanalı Radio X’in göz devirir üsluplu sunucusu Sage’in ikonik laflarını sizlere sunmak isterim;
GTA 5 ise Frank Ocean (Blonded Los Santos), Cara Delevigne (Non-Stop Pop), Julian Casablancas (K.U.L.T. FM), Rosalía ve Arca (Motomami) şeklinde giden ünlü radyo sunucuları listesiyle dikkat çekiyor. Önceki oyunlarda GTA IV’ün Liberty Rock’ında Iggy Pop, GTA San Andreas’ın K-DST’sinde ise Axl Rose bizi karşılıyordu.
GTA dışında radyonun başarılı bir şekilde kullanıldığını duyduğum Sleeping Dogs, Fallout, Saints Row, Burnout gibi oyunlara, oynamadığım için değinemeyecektim ki sonra niye öyle bir şey yapayım dedim ve sadece parça listelerine bakarak bir tier list oluşturmaya karar verdim. Buyrunuz. Bu listeyle de artık ne yaparsanız yapınız.
Notlar
- Sleeping Dogs; isimlerini hiç de kurgusal olmayan Ninja Tune, Warp ve Daptone gibi plak şirketlerinden alan radyolara sahip. Bu durum kurgusallıklarını yitirse de plak şirketleriyle, sanatçılarını oyun radyosunda paylaşmak adına anlaşmaları takdir edilesi. Kurgusallığı kesin radyoları Sagittarius FM ile de herkesin seveceği, güvenli ancak keyifli seçimler yapmışlar. Muhtemelen lisans meseleleri sebebiyle radyolarda aynı sanatçıdan 2-3 şarkıya yer verilmesi eksisi. Artıları ise buna rağmen seçimler ve genel olarak radyo çeşitliliği de fena değil.
- Fallout 76‘da radyonun çeşitli bölgelerde sinyaller ve tuzaklara işaret etmesi keyifli bir olay gibi duyuluyor. Ancak müzik anlamında Appalachia Radio adlı 50’ler Amerikan müziği çalan tek bir tür radyo uygun görülmüş. Bir yandan estetiğe uygun bir seçim olması ve muhtemelen lisanslama bütçesinin düşük olması sebebiyle akıllıca bir seçim. Ama bu tercihe pek ısınabildiğimi söyleyemem.
- Saints Row radyolarının hem bildiğim hem bilmediğim isimlerle beni şaşırtmasını sevdim. The Rock FM deyip Megadeth falan çalabilecekken Hüsker Dü, Mudhoney seçmeleri falan, başarılı. Generation X de birçok oyun, film vs.nin müziklerinin, ortalama modern rock yaklaşımının üstünde kalıyor.
- Burnout Paradise‘ın müziklerine bakar bakmaz çok EA soundtrack havası veriyor, öyle midir dedim ve öyleymiş. Bu iyi bir şey mi kötü bir şey mi bilemedim.
- Radio X övme sekansını yukarıda gerçekleştirmiştim, burada da Wave 103‘ü öveyim. Kendini disko ve punk’ın piçi olarak tanımlamayı seçen radyo istasyonumuz, birbirinden keyifli seçkileri kadar sempatik sunucusu Adam First ile öne çıkıyor.
“Wave 103 – where the boys wear more make-up than the girls! Smashing!”
- Flash FM, GTA Vice City’nin ruhunu en iyi taşıyan radyosu olabilir. “O zaman niye tier list’te C’de??” diye isyan edebilirsiniz. Çünkü tier list’in kontrolü bende. (Buraya Big Smoke kahkası gelsin.) Ancak Fever 105‘in hakkını yemeyeceğim. Bir gün yanlışlıkla açık kalmasına mutlu olduğum radyolardan.
- GTA IV radyolarının neden tier list’te C’de sıralandığını ben de bilmiyorum, sadece öyle hissediyorum. GTA V radyoları seçimlerimden de emin değilim ve bu konuda da açıklama yapmayacağım.
- Yalnızca bir click bait olarak değil hakkıyla bu yazının başlığında yer alan Radio Los Santos, batı yakası hip hop’ın tarihini yazarken kendisi de bu tarihte yer ediniyor. Bu radyoya saygı duruşu olarak derlenmiş West Coast Classics de abisiyle yarışır bir performans sergiliyor.
