Blur solisti olarak anılmak varken, biyografisine türlü türlü orijinal işler ekleyerek kimliği hakkında kafa karışıklıklarına sebep olmayı adet edinen Damon Albarn, hayranlarının sayısıyla paralel olarak, adının karıştığı birbirinden görkemli projenin, kendisine haset duyan kitleyi bir çığ gibi büyüttüğünün farkına varmalı. O da olmadı; kendisinin ülkemizdeki tartışmasız karşılığı sayılabilecek bazı on parmağında on marifet ‘sanatçıların’ göğüs germek zorunda kaldığı imtihanlar konusunda aydınlatılmalı- iş işten geçmeden!
Damon Albarn aşağı, Damon Albarn yukarı, evet, ama kendisini sıfırdan başlayıp tanıtma densizliğine kapılmayacağız. Kendilerinin Kıyı Müzik’e bu seferki ziyaretlerinin sebebi; kurulmasında ‘elbette ki’ ön ayak oldukları Africa Express’in, adının hakkını verircesine, Eylül ayı başında Britanya geneline yapacağı tren seyahati…
2006 yılında hayata geçen ve dünyaca ünlü Afrikalı müzisyenlerle ‘batılı’ müzisyenleri bir araya getiren Africa Express, Damon Albarn öncülüğünde ilk Afrika seyahatini aynı yıl içinde Mali’ye yaptıktan sonra, takip eden yıllarda Nijerya, Kongo ve Etiyopya olmak üzere üç Afrika turuna daha çıktı, konserler verdi, sayısız Afrikalı ile buluştu. Manchester United’ın savunma oyuncusu Rio Ferdinand’a, İngiliz futbolcunun dijital dergisi #5 Magazine için bir röportaj veren Albarn, ‘Afrika’ya çıkartma yapan, resmi törenlerle karşılanan, el sıkışmaktan bitap düşen ünlüler kervanına hiçbir zaman katılmak istemediğini, Africa Express’in bu amacı asla gütmediğini, birkaç müzisyenle başlayan hareketin zamanla geliştiğini ama ruhunu asla kaybetmediğini’ söylüyor ki, içimize işte tam da bu noktada serin suları serpiyor.
Özellikle Mali müziğine olan aşkını her fırsatta dile getiren Damon Albarn’ın da bizzat hazır bulunacağı Africa Express Tren Turu, Amadou & Mariam, Charli XCX, Fatoumata Diawara, Noisettes, Rokia Traoré, Kano, Baloji, Jupiter & Okwess International, Bombay Bicycle Club’dan Jack Steadman gibi ünlü isimlerin ve adları henüz açıklanmayan başka müzisyenlerin katılımlarıyla, 2012 Londra Olimpiyatları’nın bir etkinliği olarak, Eylül ayı başında yapılacak(Bununla beraber; Damon Albarn’ın, ‘Olimpiyatların kurumsal yanını umursamadıklarını, işin sadece insani yanıyla ilgilendiklerini vurguladığını ve masa tenisini çok sevdiğini, bu sayede belki bir iki maça bedava bilet bulabileceğini umduğunu (!) belirtmekte fayda var ki, kafalarda soru işareti kalmasın). Toplam altı istastonda mola verecek tur için Albarn, ‘istasyonlarda, fabrikalarda, okullarda, alışveriş merkezlerinde, orda burda böyle pat diye sürpriz konserler vermek istediklerini’ söylüyor, söz konusu altı şehirdeki hakiki müzik severleri enikonu ihya ediyor.
2006 yılındaki Fatboy Slim’li Mali seyahatinden bu yana, Elvis Costello, Franz Ferdinand, Johnny Marr, Massive Attack, Patrick Wolf, Paul Weller, The Kooks ve Yeah Yeah Yeahs gibi dünyaca ünlü sayısız grup ve müzisyenin desteğini alan Africa Express’in var oluş nedeninin belki de en güzel özeti, Senegalli müzisyen Baaba Maal’den (alttaki resim) geliyor: “Africa Express, dünyanın her yerinden birçok insanın, hayatı güzelleştirebilmek için bir projede toplanabileceğine ve müzik ve kültür hakkında yapıcı diyaloglar geliştirebileceğine inanan insanlar için bir şans!”
Afrika, Damon Albarn’ın da dediği gibi; sadece açlığın ve yoksunluğun kıtası değil, damarlara işlemiş sınırsız yaratıcılıkta bir müzik ve dans potansiyelinin ana vatanı. Ekspresin tanıştığı birçok yerel müzisyen ve hatta yerel halkın önemli bir kısmı, müzik yoluyla ün kazanmış hemşehrilerinden ufacık farklarla ayrılıyor, ufacık hayat dokunuşlarıyla yer değiştirmiş olabilirlerdi belki- böylesine bir potansiyelden bahsediyoruz ve Damon Albarn ve arkadaşlarının bunun farkında olması ve hakkını teslim etmesi, daha da ileri giderek bundan öğretiler çıkarması, dünyanın güzelliklerle kurtulabileceğine olan inancı arttırıyor.
Emre Yürüktümen
Africa Express’in Eylül ayı rotası ise şöyle:
02.09 Londra’dan kalkış
03.09 Middlesbrough, İngiltere – Town Hall
04.09 Glasgow, İskoçya – The Arches
05.09 Manchester, İngiltere – The Ritz
06.09 Cardiff, Galler – Solus (Cardiff University)
07.09 Bristol, İngiltere – The Big Top at Creative Common
08.09 Londra, İngiltere- Granary Square/ King’s Cross
Link: Africa Express
Video-1: Africa Express’in hikayesinin Damon Albarn ve çeşitli konuk müzisyenler tarafından anlatıldığı kısa belgesel.
Video-2: Ekspreste hazır bulunacak görme özürlü Malili ikili Amadou & Mariam’ın Sabali adlı şarkısına yine Africa Express müzisyenlerinden Theophilus London’ın yaptığı remiks.