Artık taraflı tarafsız herkesin malumu olmuştur ki, büyük organizasyonların açılışlarını yapma konusunda özel ve tarifsiz bir hazzın ve hatta ihtirasın pençesindeyiz. Ne yazık ki özgeçmişimizde henüz bir Olimpiyat Oyunları ya da Dünya Kupası açılışı yok ama hamdolsun 2010 yılında düzenlenen Dünya Basketbol Şampiyonası açılışında bu konudaki tüm maharetlerimizi bir kez daha sergileme imkanı bulmuştuk. Bu kapsamda, basit, zeki, pratik ve her zaman saat gibi işleyen bir formülümüz varken, 27 milyon sterline mal olan Londra Olimpiyat Oyunları açılışını kavramak, bir mantık çerçevesine oturtmak elbette kolay olmuyor: Türkiye’nin doğuya bakan yüzünü temsilen Müslüm Gürses (mümkünse repertuvarında bir iki ‘batı’ orijinli parça), batıya bakan yüzünü temsilen Sezen Aksu (mümkünse yanına bir Yunanlı solist) ve elbette ki bu toprakların ne denli zengin bir tarihsel dokuya sahip olduğunu göstermekten sorumlu dans grubu Anadolu Ateşi- mahalle muhtarından başlayarak Cumhurbaşkanı’na kadar uzanan hiyerarşik yapıdaki her biri yarımşar saat tutan konuşmalardan bahsetmiyorum bile.
İngiliz yetkililer, 2012 Olimpiyat Oyunları’nın açılış töreni için kafa patlatmaya başladıklarında ellerinde böylesine sihirli bir formül olmadığı için, sanat yönetmeni payesiyle tüm sorumluluğu, Trainspotting, 28 Days Later, Slumdog Millionaire gibi filmleriyle tanıdığımız Manchester’lı yönetmen Danny Boyle’a devretti. Dört yıl öncenin Pekin Olimpiyatları’nın Zhang Yimou imzalı açılış töreni hala dört bir yanda methediliyorken, Boyle da boş durmadığını kanıtladı ve Kraliçe Elizabeth’i -James Bond Daniel Craig eşliğinde- olimpiyat stadyumunun orta yerine bir helikopterle kondurarak sınırları zorlayacağını hissettirdi. Stat ortasına kurulan İngiliz köyü, getirilen hayvanlar, yapılan gösteriler, ünlülerin katılımı, yüze yakın devlet başkanı ve başbakanın stadyumda hazır bulunması ve pek tabii ki 204 ülkeden 10 binin üzerinde sporcunun, ülkelerinin bayraklarıyla yaptığı geçit töreni, başka mecraların tasarrufudur; Kıyı Müzik’in değil.
Açılış töreninin, bizi bu çatı altında ilgilendiren kısmı, bu alanda belki de gelmiş geçmiş en kabarık şarkı listesine sahip olmasıdır. 87 şarkının yer aldığı uzun liste, Neslihan Darnel öncülüğündeki Türkiye kafilesinin geçmesi sırasında payımıza U2’dan Beautiful Day’i düşürmüş; Pink Floyd, Beatles, Led Zeppelin, Radiohead, The Kinks, The Who, Sex Pistols, The Clash, Rolling Stones, OMD, The Jam, David Bowie, Queen, New Order, Chemical Brothers, Happy Mondays, Oasis gibi müzik tarihine geçmiş efsanelerle Londra’nın doğusunu göz yaşartıcı bombalarla harap etmiştir. Evet, İngiltere her Eurovision Şarkı Yarışması’nın potansiyel son sırası olarak kabul edilebilir ama bu şerefli sonunculuklardan azıcık daha fazla bir potansiyele sahip olduklarını söylemek yanlış olmaz(!)
Açılıştan müzikal notlar…
1. Listenin kabarıklığından daha şaşırtıcı kimi ayrıntılar da var ki, antimonarşizmin müzikal kalesi Sex Pistols’ın -60. yılını kutlayan Kraliçe Elizabeth hemen de oracıktayken- God Save the Queen isimli efsanevi şarkısının çalınması, bu alt listenin en tepesinde rahatlıkla yer alabilir. Yine de Kraliçe’nin özellikle Slumdog Millionaire adlı filme olan düşkünlüğü göz önüne alındığında, hazretlerinin Danny Boyle’a yüksek bir hoşgörü kredisi vermiş olduğu tahmin edilebilir.
2. Tüm o ekabir başkan/başbakan kadrosuna bangır bangır Fuck Buttons, yetinmeyip bir de üstüne Fuck Buttons yan projesi Blanck Mass dinletmek ise Boyle’un belki de gece boyunca yaptığı en güzel sürprizlerden biri olarak sayılabilir.
3. Olimpiyat stadyumu, kah Land Of Hope And Glory, Jerusalem, The Dambusters March gibi vatansever namelerle, kah Going Underground ve London Calling gibi Londra göndermeli parçalarla çınladı durdu- tek bir şey vardı ki; müzik hiç durmadı.
4. Boyle’un, üzerine son saniyesine kadar tahmin lotoların karalandığı ‘meşaleyi kim yakacak?’ sorusuna bulduğu ters köşe cevap, meşalenin alevlenmesiyle birlikte başlayarak tüm tüylerimizi ayaklandıran Pink Floyd klasiği Eclipse’in varlığıyla daha da anlamlı hale geldi.
5. Canlı performanslara gelince; İngiliz medyasının gözbebeği Arctic Monkeys (üstteki resim; Alex Turner), Beatles cover’ı Come Together’ın yanı sıra, I Bet You Look Good on the Dancefloor ile üzerine düşeni yaptı. Dizzee Rascal, Mike Oldfield, Emeli Sandé, Frank Turner, Two Door Cinema Club’dan Alex Trimble gecede sahne alan diğer sanatçılar olarak kayda geçerken, dört saat süren törenin kapanışını gerçekleştirmek, ‘Hey Jude’ ile Paul McCartney’e düştü.
6. Liste her ne kadar The Cure, The Smiths, Depeche Mode ve Pulp gibi doğaüstü olaylara yer vermeyerek şaşırtsa da müzik tarihi bu kadar zengin topraklardan söz açılınca, 87 şarkılık da olsa herhangi bir listenin herkesi birden memnun etmesi pek akla yatkın bir olasılık olarak görünmüyor. Sanırım yapılması gereken, bu canlı Britanya müzik dersi niteliğindeki gösterinin keyfini paylaşmak…
12 Ağustos’ta sona erecek Oyunlar’ın başlangıcına müzik damga vurdu; umalım ki müzikle devam etsin, müzikle kapansın.
Emre Yürüktümen
***
Törenin şarkı listesi ise şöyle:
Franz Ferdinand – Take Me Out
Kaiser Chiefs – I Predict a Riot
U2 – Beautiful Day
Roll Deep – Shake a Leg
Adele – Rolling in the Deep
Oasis – The Hindu Times
Oasis – Wonderwall
Emeli Sande – Heaven
William Monk/Henry Francis – Abide With Me
Pink Floyd – Eclipse
The Beatles – The End
The Beatles – Hey Jude
David Bowie – Heroes
Eric Spear – Coronation Street Theme
Ron Grainer – Doctor Who Theme
John Philip Sousa – Monty Python Theme/The Liberty Bell
David Bowie – Absolute Beginners
Frankie Goes to Hollywood – Relax
Soul II Soul – Back To Life
Happy Mondays – Step On
Eurythmics – Sweet Dreams (Are Made of This)
The Verve – Bittersweet Symphony
Prodigy – Firestarter
Underworld – Born Slippy
Jaan Kenbrovin, John William Kellette – I’m Forever Blowing Bubbles
Blur – Song 2
Dizzee Rascal – Bonkers
Tigerstyle – Nacnha Onda Nei
Arctic Monkeys – I Bet You Look Good on the Dancefloor
Mark Ronson & Amy Winehouse – Valerie
Radiohead – Creep
Muse – Uprising
Kano & Mikey J – Random Antics
Tinie Tempah – Pass Out
MIA – Paper Planes
Coldplay – Viva La Vida
The Chemical Brothers – Galvanize
Sugababes – Push the Button
OMD – Enola Gay
David Rose – The Stripper
Lionel Bart – Food Glorious Food
Irwin Kostal, Richard Sherman, Robert Sherman – Bedknobs and Broomsticks
Rizzle Kicks – When I Was a Youngster
Eric Clapton – Wonderful Tonight
Colin Tully – Gregorys Girl Theme
William Pitt – City Lights
The Who – My Generation
Captain Algernon Drummond, William Johnson Cory – Eton Boating Song
Elgar, AC Benson – Land of Hope and Glory
The Jam – Going Underground
Muse – Map of the Problematique
Big Ben Chimes
Sex Pistols – God Save the Queen
The Clash – London Calling
Simon May – EastEnders Theme
The Shipping Forecast
Sir Hubert Parry, William Blake – Jerusalem
Elgar – Nimrod
Handel – Arrival of the Queen of Sheba
Eric Coates – Dambusters March
Handel – Music for the Royal Fireworks
Monty Norman – James Bond Theme
Mike Oldfield – Tubular Bells
Mike Oldfield – In Dulci Jubilo
Vangelis – Chariots of Fire
BBC News 1954
Arthur Wood – The Archers Theme
Winifred Atwell – Black and White Rag
The Rolling Stones – Satisfaction
Millie Small – My Boy Lollipop
The Kinks – All Day and All of the Night
The Beatles – She Loves You
Mud – Tiger Feet
Led Zeppelin – Trampled Under Foot
The Specials – A Message to You Rudy
David Bowie – Starman
Queen – Bohemian Rhapsody
Sex Pistols – Pretty Vacant
Duran Duran – The Reflex
New Order – Blue Monday