“Şimdi nasıl yaşıyoruz biliyor musunuz, hemen söyleyeyim…” şeklinde lafa başlayan açık sözlü ya da iddialı biriyle karşılaştınız. Öyle bir hava içinde ki, söyleyeceklerine kendinizi hazırlamadan edemiyorsunuz. 90’ların kült parçaları arasında yer alan Virtual Insanity de, esasında sadece sözlerine baktığınızda, sizi en başından bu şekilde “hazır ol”a getirebilen bir şarkı. Yalnız, gerek Jay Kay’in kıpır kıpırlığı gerekse hızlı vokaliyle ben o kısma pek dikkat edememişim zamanında.
Zira “Virtual Insanity” deyince aklıma Jay Kay’in siyah kocaman bir şapka ve lacivert polar hırkasıyla bir odanın içinde devamlı hareket ettiği videosundan başka bir şey gelmiyordu. (Keza çoğumuz aklına Jamiroquai deyince de ilk olarak bu videodan bir kare gelebilir.)
1997’de MTV’nin En İyi Video seçtiği videonun dönemine göre ufak tefek tatlılıkları vardı. Odadaki koltukların kafalarına göre hareket etmesi gibi… Jay Kay’in kıpırdaklığında da yer yer olağanüstülükler görebiliyorduk. Video bizlere o dönem için her ne kadar “teknolojik” ya da sıra dışı gelse de yönetmeni Jonathan Glazer’ın videonun low-tech bir yapım olduğunu söylemişliği var.
İki yıl öncesinde de (1995) Nintendo’nun pazara derinlik algısı açısından en sofistike oyun konsolu olarak Virtual Boy’u kazandırdığı bir dönemden bahsediyoruz. O dönemlerde sanal gerçekliğin geleceğinden beklenti ne kadar büyüktü bilemiyorum; fakat son iki yıldır söz konusu teknolojiye dair gerek teknoloji şirketleri gerekse müzisyenler çeşitli fikirler deniyor. 360 derece video kavramı da epey oturdu.
Bu süre içinde biraz da “Virtual Insanity” hatrına Jamiroquai’dan ilginç hareketler beklediniz mi, bilmiyorum. Ben o cephede pek göremedim; fakat hem video hem şarkının ilham kaynağı olduğu işlerle hala karşılaşabiliyoruz. Örneğin, 2015’te koltuklar tarafından ölmemeye çalışan Jay Kay’i yönlendirdiğiniz Jamiroquai Game adlı bir oyun çıkmıştı.
İstanbul Film Festivali’nin ilk kez sanal gerçeklik gösterimleri gerçekleştirdiği ve müzik ile sanal gerçeklik ekseninde de özellikle canlı performansları sanal gerçeklikte buluşturma fikrinin cazip hale geldiği günümüzde ise şarkı, sanal gerçeklikte yerini buldu.
Sanal gerçekliğe dair dijital kaynak VRScout ile YouTube kanalında ağırlıkla cover yapan müzisyen Chase Holfelder bir araya gelerek sanal gerçeklikte cover projesi gerçekleştirmiş. Cover videosunda Holfeder’i bazen HTC Vive başlığıyla sanal gerçeklikte şarkıyı çalarken bazen de video kahramanı gibi çeşitli oyun mekanlarında izleyebiliyoruz.
SoundStageVR, Job Simulator, Accouncing gibi uygulamalar ve oyunlardan yararlanılarak yaratılan videodaki tüm sesler sanal gerçeklikte çalınmış.
Gözleriniz belki Jay Kay’i aradı; fakat mesele sanal gerçeklik bu kadar gelişmişken “Virtual Insanity”e yer vermeme ayıbını telafi etmekse, başarılı olmuş. Bu arada sanallık vurgusunu bir yana koyup şarkının sözlerine (yeniden) bakmak fena olmayabilir. Gereksiz olan için duyulan sevgi, yer altında yaşama, hep alıp hiç vermeme halleri gibi mevzuları barındıran bir sanal deliliği anlatmış Jamiryo.
Performansın nasıl gerçekleştiğine dair kamera arkasını aşağıdan izleyebilirsiniz.
Not: Bu kadar Jamiroquai demişken bilmeyenler için en son ne yaptıklarını söyleyelim. Geçen yıl Automaton adlı eski tarzlarını aratmayacak bir albüm çıkarmışlardı. Bu yıl da Summer Girl parçası için yapılan remix’lerle karşılaşıyoruz.
